EVN Telecom lâu nay dường như là một cái bóng mờ nhạt trong làng viễn thông Việt Nam. Cái tên EVN dường như rất ít khi được nhắc đến trong những chủ đề về viễn thông. Tuy vậy, trong mấy ngày gần đây, EVN đã có một động thái gây nhiều tranh cãi xoay quanh việc thu hồi các đầu số 202, 203, 021... đã cấp cho khách hàng.

Điều đáng nói là nhiều người đã bỏ ra khá nhiều tiền cho việc có được những số điện thoại đẹp, dễ nhớ (sau đây tạm gọi là số VIP) đã tỏ ra khá bức xúc khi EVN vẫn cứ tiến hành việc thu hồi. Lí do mà EVN đưa ra là những đầu số này nằm ngoài dải số mà Bộ Thông tin- Truyền thông đã cấp cho EVNTelecom. Vì thế hiện nay chúng tôi đang buộc phải tiến hành thu hồi lại để trả về kho số của B. Liệu lí do này có được coi là hợp lí?

Khách hàng có là người "sở hữu" số điện thoại?

Dưới góc độ pháp lý, quan hệ giữa khách hàng và các nhà mạng là một quan hệ cung ứng dịch vụ. Theo đó, khách hàng là người sử dụng dịch vụ viễn thông do các nhà mạng cung cấp. Nhưng 1 nhà mạng tất nhiên sẽ có rất nhiều khách hàng. Để phân biệt các khách hàng với nhau, nhà mạng phải cung cấp cho khách hàng 1 số điện thoại nhất định.

Như vậy, về bản chất số điện thoại không thuộc quyền sở hữu của khách hàng. Khách hàng chỉ là người sở hữu quyền sử dụng số điện thoại. Việc này cũng giống như việc sử dụng nước thủy lợi trên các cánh đồng ở nông thôn. Về nguyên tắc nông dân là người "mua" nước thủy lợi. Nhưng người nông dân không thể tự đến hồ thủy lợi mà múc nước về tưới vào ruộng lúa của mình. Do đó, cần đến các kênh dẫn nước.

Số điện thoại cũng giống như các kênh dẫn nước. Muốn cho khách hàng sử dụng được dịch vụ viễn thông, nhà mạng phải "cấp" cho khách hàng một số điện thoại. Với việc sử dụng dịch vụ viễn thông, cũng đồng nghĩa với việc khách hàng có quyền được sử dụng số điện thoại mà nhà mạng đã cung cấp cho họ mà không có một khách hàng nào khác được sử dụng số điện thoại đó. Quyền được sử dụng số điện thoại này kéo dài cho đến khi nào người khách hàng đó không còn sử dụng dịch vụ viễn thông của nhà mạng đó nữa thì thôi.

Bởi vậy trên thực tế, nếu như 1 số thuê bao mà ngừng liên lạc trong 1 thời gian nhất định (tùy theo qui định của từng mạng viễn thông) thì sẽ bị thu hồi số đã cung cấp.

Số điện thoại VIP và thẩm quyền cung cấp của EVN

Nếu xét về mặt kĩ thuật, hầu như không có sự khác biệt nào giữa các số điện thoại với nhau. Vì suy cho cùng thì cho dù là 1 số điện thoại bình thường hay là 1 số điện thoại VIP thì cũng chỉ là tập hợp của 1 dãy số!

Nhưng với sự sắp xếp khác nhau thì có thể làm cho việc "nhớ" các số điện thoại cũng sẽ trở nên khác nhau. Người ta sẽ có ấn tượng với những số dễ nhớ hơn là những số quá trúc trắc khó nhớ. Cũng vì thế mà 1 cách thông thường, người ta thường có khuynh hướng thích và có nhu cầu được sử dụng những số VIP hơn là số thông thường.

Theo qui luật cung cầu, cái gì mà được ưa chuộng thì cái đó sẽ có giá cao hơn là những cái không được ưa chuộng. Từ đó dẫn đến sự khác biệt giữa số VIP và số điện thoại thường. Do đó, người ta sẵn sàng bỏ ra nhiều tiền để mua cái quyền được sử dụng những số VIP. Nhưng mặt khác như trên đã phân tích, khi đã mua số điện thoại, khách hàng được độc quyền sử dụng số điện thoại mà không có bất kì người khách nào khác có quyền tranh đoạt.

EVN muốn kinh doanh trong lĩnh vực viễn thông ngoài các thủ tục khác, EVN phải đăng kí một đầu số nhất định cho việc kinh doanh của mình và phải được sự chấp thuận của Bộ Thông tin- Truyền thông. Sau đó, EVN mới có quyền cung cấp những số điện thoại trong dải số mà mình được cấp đó cho khách hàng.

Trong sự việc đang được bình luận ở đây, nếu đúng như những gì mà EVN công bố trên các phương tiện truyền thông thì EVN đã làm qui trình ngược lại với qui trình mà chúng ta vừa bàn ở trên. Có nghĩa là EVN đã cung cấp những số điện thoại nằm trong dải số mà EVN chưa đăng kí, những số này EVN không có quyền phân phối. Cho nên hệ quả là EVN phải có nghĩa vụ thu hồi lại những số mà EVN đã cấp sai cho khách hàng.

Quyền lợi của khách hàng EVN

Như vậy, hành vi của EVN là một hành vi trái luật. Cho dù lí do là có người nào đó cố tình làm sai hay là sai sót về mặt phần mềm quản lí thì bản chất là EVN đã thực hiện hành vi sai phạm. Chính điều này đã dẫn đến kết quả là EVN phải có nghĩa vụ thu hồi những dải số mà mình đã cấp sai về kho số của Bộ Thông tin - Truyền thông.

Mặt khác, khách hàng không hề có lỗi trong việc lựa chọn một số điện thoại cho nhu cầu sử dụng của mình. Khách hàng không có nghĩa vụ phải biết và cũng không có khả năng để biết được là liệu EVN có quyền phân phối những số điện thoại đó hay không. Do đó, lỗi trong trường hợp này hoàn toàn thuộc về EVN. EVN có nghĩa vụ phải khắc phục những hệ lụy của việc thu hồi số này.

Cần lưu ý là sẽ không có sự phân biệt giữa khách hàng sử dụng số điện thoại thường và số VIP của EVN. Dù là khách hàng nào thì về bản chất họ cũng là người sử dụng dịch vụ. Chỉ có khác biệt duy nhất là có thể những người sử dụng số VIP họ phải bỏ ra nhiều tiền hơn để được sử dụng số điện thoại kia.

Cho nên tùy mỗi trường hợp nhất định mà tổn thất của khách hàng (nếu có) trong việc thu hồi số của EVN như thế nào mà việc bù đắp của EVN đối với khách hàng là khác nhau chứ không thể chỉ bồi thường cho các khách hàng sử dụng số VIP còn khách hàng sử dụng số thường thì có quyền bỏ mặc.

Động thái thỏa thuận của EVN với khách hàng về việc đổi sang sử dụng các số điện thoại khác trong dải số mà EVN có quyền phân phối được coi là một cách khắc phục hợp lí. Tuy vậy, cũng có thể xảy ra tình trạng không thỏa thuận được giữa EVN và khách hàng, đặc biệt là các khách hàng sử dụng số điện thoại VIP.

Trong trường hợp này, khách hàng hoàn toàn có quyền khởi kiện đối với EVN. Xin hãy chờ xem việc khắc phục của EVN trong thời gian tới như thế nào.

Theo www.tuanvietnam.vietnamnet.vn