Bộ GD-ĐT vừa đăng toàn văn Dự thảo thông tư quy định về sử dụng phần mềm tự do nguồn mở trong các cơ sở giáo dục đào tạo để xin ý kiến góp ý của cộng đồng. Thời hạn góp ý kiến cho dự thảo thông tư này kéo dài đến ngày 31/12/2009.

Theo dự thảo thông tư này, các cơ sở giáo dục (gồm các trường từ phổ thông đến đại học, và các cơ quan quản lý trong ngành giáo dục) sẽ phải sử dụng và được khuyến khích sử dụng các phần mềm nguồn mở nhằm tiết kiệm chi phí bản quyền, hạn chế và tiến tới xóa bỏ vi phạm bản quyền phần mềm, đảm bảo an ninh thông tin đồng thời tạo môi trường nghiên cứu sáng tạo cho học sinh và sinh viên.

Dự thảo thông tư đưa ra danh mục 4 phần mềm nguồn mở được sử dụng chính thức trong ngành giáo dục, đó là phần mềm văn phòng Open Office, bộ gõ tiếng Việt Unikey, trình duyệt web Firefox và phần mềm thư điện tử máy trạm Thunderbird.

Bên cạnh đó, dự thảo cũng đưa ra danh sách 18 loại phần mềm nguồn mở được khuyến khích sử dụng gồm hệ điều hành, phần mềm quản lý học tập, phần mềm quản lý thư viện, cổng thông tin điện tử, phần mềm tạo diễn đàn, phần mềm xử lý âm thanh, xử lý ảnh, máy chủ dữ liệu, phần mềm tạo văn bản PDF...

Trao đổi với biên tập viên ICTnews, ông Quách Tuấn Ngọc, Cục trưởng Cục Ứng dụng CNTT của Bộ GD-ĐT cho biết thông tư này dự kiến sẽ được ban hành vào cuối tháng 1/2010.

Ông Ngọc cho hay Bộ GD-ĐT đang xây dựng kho phần mềm tự do nguồn mở trực tuyến (tại hai trang web của Bộ là moet.gov.vn và edu.net.vn) để hỗ trợ các cơ sở giáo dục triển khai phần mềm nguồn mở. Đây là nơi cung cấp các phần mềm nguồn mở, các tài liệu hướng dẫn sử dụng cũng như kinh nghiệm triển khai ứng dụng phần mềm nguồn mở.

Bên cạnh đó, Bộ GD-ĐT cũng có kế hoạch sẽ chỉnh sửa giáo trình đào tạo tin học và bổ sung chương trình đào tạo sử dụng phần mềm nguồn thay vì chỉ có mã nguồn đóng như hiện nay. Các giáo viên và sinh viên cũng được khuyến khích sử dụng phần mềm nguồn mở để biên soạn giáo trình và làm đề tài nghiên cứu khoa học. Các cơ sở giáo dục đào tạo phải có kế hoạch và lộ trình chuyển đổi sang sử dụng phần mềm nguồn mở.

Khuyến khích hay bắt buộc?

Có một điểm chưa rõ trong dự thảo thông tư này là danh mục các phần mềm nguồn mở được sử dụng chính thức trong ngành giáo dục (gồm bốn phần mềm Open Office, Unikey, Firefox và Thunderbird) là khuyến nghị hay bắt buộc sử dụng?

Trả lời ICTnews về vấn đề này, ông Ngọc nói bốn phần mềm này “hầu như là bắt buộc sử dụng” đối với các cơ sở giáo dục đào tạo. Theo ông, ngành giáo dục không đặt mục tiêu dùng 4 phần mềm nguồn mở này để thay thế hoàn toàn các phần mềm mã đóng tương ứng trên các tất cả các máy tính của ngành. Việc chuyển sang sử dụng các phần mềm nguồn mở sẽ được ứng dụng linh hoạt, nhưng "mục tiêu là sẽ có khoảng 80-90% số máy tính trong ngành chuyển sang các phần mềm nguồn mở".

Ông Ngọc cho rằng việc ứng dụng phần mềm nguồn mở hiện nay tương đối thuận lợi, nhất là với phần mềm văn phòng Open Office hiện đã có tài liệu hướng dẫn bằng tiếng Việt.

" Việc triển khai ứng dụng các phần mềm này về mặt kỹ thuật không phức tạp, chỉ cần hướng dẫn thời gian ngắn là có thể sử dụng. Tuy nhiên, vấn đề lớn nhất cản trở ứng dụng nguồn mở là nhận thức và tâm lý ngại chuyển đổi ở các đơn vị giáo dục", ông Ngọc nói.

Theo Ictnews