Việc xiết chặt quản lý thuê bao di động trả trước theo Quyết định số 03/2007/QĐ-BTTTT được triển khai thực hiện đã hơn 1 năm. Đây là 1 chủ trương quan trọng của Bộ TT&TT nhằm thiết lập trật tự kỷ cương trên thị trường thông tin di động, bảo đảm cho thị trường này phát triển lành mạnh, bền vững, đồng thời góp phần giữ gìn an ninh thông tin quốc gia, trật tự an toàn xã hội.

Hơn 1 năm triển khai thực hiện (chính xác là 1 năm 6 tháng) với sự nỗ lực của cả cơ quan quản lý nhà nước và doanh nghiệp, trong khi thị trường di động vẫn tiếp tục phát triển với tốc độ cao thì kết quả thu được từ việc quản lý thông tin cá nhân của thuê bao di động trả trước vẫn còn khá nhiều bất cập.           

Gần 80% số thuê bao di động trả trước đã đăng ký thông tin là một con số đáng ghi nhận, thể hiện việc quản lý của Bộ TT&TT đã được triển khai thực hiện khá rộng rãi. Tuy nhiên, vẫn còn đó, hơn 20% số thuê bao (khoảng 20 triệu thuê bao) chưa đăng ký thông tin cá nhân. Điều đáng nói hơn, trong số gần 80% số thuê bao đã đăng ký, tỷ lệ thuê bao đăng ký thông tin không chính xác (thông tin giả, thông tin của chủ đại lý…) còn khá cao. Và đặc biệt, những rắc rối, phức tạp và những hành vi vi phạm liên quan đến thuê bao trả trước (quấy rối qua điện thoại, tin nhắn rác…) vẫn còn khá phổ biến.  

Nguyên nhân của những bất cập nêu trên có nhiều, trong đó có yếu tố khách quan như: đối tượng quản lý quá đông (chiếm khoảng 2/3 dân số), tình trạng khách hàng tự do mua sim không cần đăng ký kéo dài đã thành một thói quen khó bỏ trong người sử dụng dịch vụ…, nhưng xem xét kỹ thì nguyên nhân chủ quan vẫn là chính.

Về phía cơ quan quản lý nhà nước có yếu tố hệ thống pháp luật chưa đồng bộ, đặc biệt là vẫn còn một số quy định khá lỏng lẻo, dựa quá nhiều vào sự tự giác của chủ thuê bao, chẳng hạn quy định cho phép đăng ký thông tin qua tin nhắn SMS.

Về phía doanh nghiệp cung cấp dịch vụ còn thiếu sự quyết liệt, sâu sát trong quản lý thuê bao và đại lý giao dịch ủy quyền. Tất nhiên, ở đây cũng không loại trừ yếu tố “cấn cái” từ phía doanh nghiệp trong thực hiện quản lý thuê bao trả trước do muốn bảo đảm tốc độ phát triển thuê bao nhằm giành lợi thế cạnh tranh thị phần.

Tuy nhiên, “thủ phạm” chính của tình trạng đăng ký thông tin giả, thông tin không chính xác cần được chỉ đích danh là những đại lý bán sim vì hám lợi đã tự bịa thông tin để đăng ký rồi kích hoạt hàng loạt sim trước khi bán cho khách hàng. Bên cạnh đó là những chủ thuê bao thiếu tự giác, trốn tránh việc đăng ký thông tin cá nhân thật đã lợi dụng hình thức đăng ký qua tin nhắn để đăng ký thông tin giả…

Thực trạng nêu trên cho thấy việc xiết chặt quản lý thuê bao di động trả trước là một công việc vô cùng khó khăn, phức tạp, đòi hỏi quyết tâm và sự kiên trì rất cao của cả cơ quan quản lý nhà nước và doanh nghiệp. Từ đó cũng có thể rút ra kết luận là việc quản lý thuê bao di động trả trước không thể chỉ dựa vào sự tự giác của các đại lý phát hành thẻ sim cũng như các chủ thuê bao mà cần có những quy định cụ thể với những chế tài mạnh nhằm xử phạt nghiêm minh những hành vi vi phạm.

Quyết tâm của Bộ TT&TT, như Thứ trưởng Thường trực Lê Nam Thắng phát biểu tại Hội nghị sơ kết công tác triển khai quản lý thuê bao di động trả trước của Bộ TT&TT (ngày 27/3) là tiếp tục triển khai quyết liệt việc quản lý thuê bao di động trả trước theo đúng chủ trương đã đề ra. Những giải pháp đồng bộ và mạnh mẽ cũng đã được Bộ dự kiến triển khai, trong đó có việc tăng cường hoạt động truyền thông nhằm nâng cao nhận thức và huy động sự vào cuộc của các Sở TT&TT trên cả nước.

Đặc biệt, dự kiến sẽ có một số quy định mới  “đụng chạm” đến lợi ích của doanh nghiệp và khách hàng nhưng không thể không triển khai như: chấm dứt việc đăng ký thông tin qua SMS, cấm việc sử dụng sim đa năng để đăng ký thông tin thuê bao; thực hiện việc hạn chế số lượng tối đa từ 3 đến 5 sim được đăng ký sử dụng trên một mạng di động đối với một người sử dụng dịch vụ; hạn chế việc khuyến mãi tràn lan khi khách hàng mua sim và những lần nạp tiền đầu tiên…

Theo Ictnews