Như một phóng viên, nếu một dạng rất khác Trudear, tôi đã đánh giá cao tình cảm này. Nhìn lại năm 2007, ai có thể dự báo rằng, sau tất cả việc làm dáng của các nhà biện hộ cho nguồn mở, thì phiên bản mới của GPL lại có thể đã gây ra ít sự phân rã đến thế? Hoặc Linspire và Xandros lại tiếp theo Novell và thực hiện các vụ làm ăn của riêng họ với Microsoft được? Hoặc sự ảo hoá, mà nó là một chủ đề nóng như vậy vào năm 2006, lại có thể chìm sau một công nghệ khác?

Mặc cho mối nguy hiểm về dự báo, và gần như chắc chắn rằng tôi sẽ quên ít nhất một vài câu chuyện lớn, thì đây là danh sách của tôi về những điểm nóng và cao mà chúng ta có thể thấy trong các phần mềm nguồn mở vào năm sau (2008).

1. KDE 4 sẽ được tung ra

Năm 2008 sẽ bắt đầu vwosi phiên bản được chờ đợi từ lâu của KDE 4 vào ngày 11/01. Theo truyền thống, số của phiên bản chính chỉ ra những thay đổi chủ yếu, và KDE 4 sẽ không phải là một ngoại lệ. Tốc độ thực thi, sắp xếp và bề ngoài là tất cả những gì được nghĩ lại một cách triệt để. Bạn có thể mong đợi một vài tranh luận và khiếu nại, nhưng cũng có cả sự nhiệt thành đáng kể cho phiên bản cuối này.

2. Liên minh Chấm dứt Bằng sáng chế Phần mềm sẽ hoạt động

Một vài ngày sau khi KDE 4 được tung ra, Liên minh Chấm dứt Bằng sáng chế Phần mềm – ESP (The End Software Patents Coalition) sẽ ra công khai. Đưa ra cùng cả Tổ chức Phần mềm Tự do (Free Software Foundation) và một số các công ty tư nhân chưa được tiết lộ, ESP được tài trợ tốt, và sẽ giăng lưới đối với một trường hợp thử nghiệm cho mục tiêu của nó về thủ tiêu các bằng sáng chế phần mềm tại Mỹ. Bạn sẽ không thấy nhiều người bảo vệ cho các bằng sáng chế phần mềm trong cộng đồng phần mềm tự do, nên ESP sẽ không tạo ra nhiều tranh cãi, nhưng bạn có thể chờ đón nhiều bài viết và blog về liên minh này và các vấn đề liên quan của nó.

3. Tranh cãi về OOXML sẽ tiếp tục

OOXML là tiêu chuẩn được cho là mở của Microsoft cho các ứng dụng văn phòng, được đưa ra một cách rộng rãi để đánh trả sự hỗ trợ đang gia tăng cho định dạng tài liệu mở ODF, một tiêu chuẩn thực sự mở. OOXML vì vậy cho tới nay đã thất bại trong việc trở thành một tiêu chuẩn của ECMA hoặc ISO, nhưng cơ sở cho việc tranh luận và những điều kiện sau này của cuộc biểu quyết cuối cùng đối với ECMA được lên kế hoạch vào tháng 02.

Trong một ý nghĩa lớn hơn, sự biểu quyết là vô nghĩa – Microsoft sẽ sử dụng OOXML bằng mọi cách, và sẽ không gắn với tiêu chuẩn của bản thân hãng, nếu sự thực hiện trong quá khứ là bất kỳ dấu hiệu nào – nhưng những cảm xúc sẽ dâng cao trong cả 2 phe. Dự đoán cả những nhà phân tích điểm tĩnh và những nhà lý luận có âm mưu đều sẽ bị ép ra rìa.

Bất kể là cuộc biểu quyết sẽ như thế nào, nó sẽ được tiếp tục bằng một tranh cãi si mê ngang ngửa về việc liệu phần mềm tự do sẽ có hỗ trợ OOXML hay không. GNOME thì đã sẵn sàng để hỗ trợ nó, trong khi KDE nói rằng nó không muốn làm như vậy. Về lâu dài, tính tương thích chéo với Microsoft Office là đủ quan trọng cho các ứng dụng như OpenOffice.org mà OOXML hỗ trợ dường như là khó tránh khỏi được, nhưng tranh cãi là đã đáng sợ rồi, và sẽ chỉ tồi tệ hơn trước khi vấn đề này được giải quyết.

4. DRM loé sáng lên một lần nữa

Cái gọi là quản lý các quyền điện tử DRM (Digital Rights Management) là một vấn đề im hơi lặng tiếng trong năm 2007, và mùa xuân vừa qua, đã có những tín hiệu rằng các nhà sản xuất phần cứng và những nhà bán lẻ đã quay lưng lại ý tưởng về các công nghệ bị khoá. Tuy nhiên, xuất bản phẩm của độc giả Kindle của Amazon, những nỗ lực đổi mới về bản quyền tại Canada, và sự gia tăng một cách vững chắc trên cơ sở của những người sử dụng đối với Windows Vista (mà nó không nghi ngờ gì sẽ trở thành ví dụ đồng loạt khắp nơi nhất của DRM trong đời sống của hầu hết tất cả mọi người) tất cả chỉ rằng chủ đề này là chín muồi cho việc nổi lên lại một lần nữa.

Trên thực tế, ngay khi tôi gõ đoạn trên này, tôi đã nhận được một thư điện tử từ cuộc vận động Defective By Design (Khiếm khuyết trong thiết kế), mà nó đã dẫn tới việc rất nhiều sự đối lập của DRM trong 2 năm gần đây. Cuộc vận động này rõ ràng là sự chuẩn bị cho một năm bận rộn.

5. Trình điều khiển Video Tự do hoàn chỉnh đầu tiên sẽ xuất hiện

Các trình điều khiển video tự do có khả năng gia tốc 3-D đã đứng đầu trong danh sách ưu tiên cao của Tổ chức Phần mềm Tự do vài năm nay. Năm 2008 có thể là rất tốt là năm mà mục tiêu này sẽ đạt được. Dự án Nouveau đang làm việc cật lực để cung cấp các trình điều khiển 3-D cho card Nvidia, trong khi dự án Avivo và AMD/ATI đang làm cùng việc như nhau cho card ATI. Sự khai thông có lẽ sẽ xảy ra đâu đó qua điểm giữa năm.

6. Các máy tính để bàn 3-D sẽ trở thành ngầm định trong một số phát tán

Trong một số phạm vi, xu hướng này phụ thuộc vào sự đến của các trình điều khiển video tự do, nhưng, nếu chúng không cụ thể hoá, thì những người sử dụng máy tính để bàn 3-D như Beryl/Compiz sẽ đơn giản là sử dụng các trình điều khiển sở hữu độc quyền để thay vào đó. Các máy tính để bàn 3-D sẽ không giúp bạn hoàn thành công việc của mình hiệu quả hơn, nhưng yếu tố Wow đơn giản là quá tuyệt vời đối với nhiều người sử dụng và không thể đừng sử dụng chúng được. Nhiều người đã sẵn sàng đưa các máy tính để bàn 3-D vào như một lựa chọn, nhưng để trở thành người đầu tiên sử dụng một chiếc máy như vậy một cách ngầm định sẽ gây lợi cho vài phát tán vinh dự một khoảnh khắc của một bề trên.

Tuy nhiên, trở ngại chính đối với các máy tính để bàn 3-D tiếp tục sẽ là những máy tính cũ hơn không thể điều khiển được chúng. Vì lý do này, trong khi chúng có thể trở thành phổ biến hơn vào năm sau, chúng sẽ chưa đe doạ các máy tính để bàn truyền thống được.

Dịch tài liệu: Lê Trung Nghĩa