Trước tiên, hãy để tôi xây dựng một trường hợp điển hình cho Linux. Phần cứng máy tính của bạn cần có các phần mềm; không có các phần mềm thì nó không hữu dụng gì cả. Hầu hết các máy tính đều cài đặt sẵn Microsoft Windows, hệ điều hành thống trị trên thị trường. Các máy tính Macintosh được cung cấp với MacOS được cài đặt, hệ điều hành sở hữu độc quyền của hãng Apple. Tuy nhiên, các máy Macs hiện đại sử dụng các thành phần phần cứng chủ yếu y hệt như một máy tính cá nhân dựa trên Windows – mà nó có nghĩa là nếu bạn muốn xem phần cứng của máy Mac – mà nó thường là rất đẹp và hợp mốt – bạn sẽ không bị bối rối vì bất kỳ lý do gì. Bạn có thể chạy Microsoft Windows trên một máy tính Macintosh. Bạn không cần phải nhìn ra xa để tìm kiếm những người bảo vệ mà nếu bạn muốn một máy tính cá nhân Windows Vista chút ít sexy thì bạn thực sự phải ngắm máy Mac.

Tiêu điểm ở đây là việc bạn có một lựa chọn mà hệ điều hành bạn chạy trên phần cứng bạn đã mua. Mặc dù một hệ điều hành là đi kèm theo cùng, bạn không buộc phải sử dụng nó và bạn có thể có được sự giảm giá từ nhà cung cấp nếu bạn yêu cầu họ không cung cấp một hệ điều hành.

Vì sao bạn phải chọn một hệ điều hành – hoặc OS – hơn là 2 thứ cơ bản khác: tính khả dụng và chức năng. Hệ điều hành nằm ở giữa phần cứng máy tính của bạn và các chương trình bạn chạy – các ứng dụng như Microsoft Word hoặc phần mềm máy trạm thư điện tử hoặc trình duyệt web. Sẽ là đơn giản và thẳng thừng để sử dụng hoặc nếu mà bạn sẽ không thích thế, thì nó sẽ làm các công việc hàng ngày của bạn trở thành gánh nặng. Nhưng dù là dễ dàng thế nào đi nữa thì trừ phi nó được cung cấp sẵn các phần mềm bổ sung, nó thực sự không đưa cho bạn mọi thứ.

Hệ điều hành BeOS được tải như một môi trường thanh lịch và có thẩm mỹ cao nhưng nền tảng đó cuối cùng sẽ hỏng vì nó có thể không lôi cuốn sự chú ý đối với các công ty phần mềm lớn. Do đó, việc thiếu các ứng dụng và trò chơi có sẵn, người sử dụng đầu cuối có ít lý do để xem xét nó.

Đội marketing của Microsoft đã gây ra sự lần lẫn đối với sự khác biệt giữa một hệ điều hành và các ứng dụng mà chúng năm bên trên hệ điều hành, bằng cách gọi tên Windows và các bộ Office với các tên như nhau. Windows 95 và Office 95 đã từng là 2 gói khác nhau; cũng như thế là Windows 2000 và Office 2000 và Windows XP và Office XP. Đúng, còn xa với sự kỳ dị đến với những người không thể hiểu được sự khác biệt. Tôi thường gặp những người giải thích về giải băng mới của giao diện người sử dụng trong “Vista” khi chúng có nghĩa là Office 2007; Tôi thường được hỏi để trợ giúp bởi những người đã mua một máy tính với Windows XP nhưng không hiểu vì sao họ không có được một đĩa cho Word mà đối với họ, nó là “một phần của XP”.

Tuy nhiên, 2 thứ đó là rất khác nhau. Microsoft Windows là một hệ điều hành; nó là cục đường mang tới các thực đơn pop-up và các cửa sổ mà chúng phóng to thu nhỏ, cũng như các screen-saver và phông chữ. Microsoft Office là một bộ các chương trình sản xuất mà chúng được mua một cách tách biệt, và chúng cho bạn trình xử lý văn bản, bảng tính và cơ sở dữ liệu và các chức năng khác. Việc mua một thứ không tự động cho bạn thứ kia, nhưng chúng là 2 thứ cơ bản: bộ ứng dụng sẽ không chạy mà không có một hệ điều hành, và hệ điều hành thực sự sẽ có ít nội dung để chào mà không có ứng dụng.

Với tất cả điều này trong đầu, nay hãy đọc xem ở đâu Linux thích hợp, vì sao bạn phải sử dụng nó và làm thế nào bạn có thể chuyển đổi sang nó.

Dịch tài liệu: Lê Trung Nghĩa