Phần mềm nguồn mở: Thị trường phát triển toàn diện

Trong những năm qua, nhiều nước, nhiều tổ chức và nhiều doanh nghiệp (DN) đã nhắc đến hay đã ứng dụng giải pháp (GP) phần mềm nguồn mở (PMNM). Một nhóm các GP ứng dụng mạnh PMNM chính là các hệ điều hành cho các máy chủ lưu trữ web, thay thế cho các hệ điều hành cho máy chủ Microsoft Windows, được triển khai tại các công ty CNTT cung cấp dịch vụ lưu trữ website. Nhiều công ty CNTT khác của Việt Nam cũng phát triển các sản phẩm riêng dựa trên nền tảng PMNM như SugarCRM của HPT, Amos ERP của Vietsoftware, tổng đài IP Asterisk của Việt Phát Tiến...

Các ðại diện của liên minh Asianux tại SoftMart 2007. Ðại diện Việt Nam - ông Trần Lương Sơn, giám đốc công ty Vietsoftware, đứng thứ hai từ trái sang

Trong hội thảo toàn cảnh CNTT Việt Nam 2007 diễn ra tháng 7/2007, đại diện của 2 công ty Saigon Linux Group và GHP Far East đưa ra những thí dụ sinh động về việc triển khai các GP PMNM cho người dùng gia đình và DN. Ông Kevin Miller, giám đốc Saigon Linux Group, cho biết hiện trên thế giới, hầu hết các GP CNTT đều có các phiên bản PMNM.

Trong tháng 9/2007, tạp chí InfoWorld, Mỹ đã công bố giải thưởng InfoWorld Bossie Award 2007 dành cho các GP PMNM đa dạng. Nhìn vào danh sách những GP đoạt giải, có thể nhận ra không ít sản phẩm đã được các công ty CNTT VN đưa vào ứng dụng, từ các tổng đài thoại IP Asterisk đến các cổng điện tử (portal) hỗ trợ làm việc cộng tác như LifeRay mà UBND tỉnh Thanh Hóa đang ứng dụng.

Nhìn vào danh sách hàng loạt GP PMNM đoạt giải cùng rất nhiều GP PMNM khác, có thể thấy thị trường PMNM đã, đang và không ngừng phát triển. PMNM không chỉ là phần mềm văn phòng Open Office hay Mozilla mà còn là các GP quản lý kinh doanh như ERP (hoạch định nguồn lực DN), CRM (quản trị quan hệ khách hàng), SCM (quản lý dây chuyền cung ứng)...

Việt Nam gia nhập Asianux

Trong bối cảnh ứng dụng PMNM còn tản mát, Việt Nam đã có một bước đi mạnh dạn là gia nhập liên minh PMNM Asianux. Ngày 27/7/2007, tại Bắc Kinh, đại diện bộ KHCN Việt Nam và liên minh PMNM Asianux kí biên bản ghi nhớ hợp tác, đồng thời tổ chức lễ kết nạp Việt Nam (đại diện là công ty Vietsoftware) làm thành viên thứ 4 của Asianux. Theo thỏa thuận hợp tác này, Asianux sẽ giúp Việt Nam xây dựng 2 trung tâm hợp tác PMNM để hỗ trợ kỹ thuật và triển khai các sản phẩm của Asianux tại Việt Nam, đồng thời đưa sản phẩm PMNM của Việt Nam ra thị trường châu Á (Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc). Trung tâm hợp tác PMNM tại TP.HCM được hình thành trên cơ sở phòng Thí Nghiệm Mở (OpenLAB) do sở BCVT TP.HCM chủ trì, đặt tại 50 Lý Tự Trọng, Q1, TP.HCM.

Đại diện của Hàn Quốc, Trung Quốc và Nhật Bản trong Asianux đã có mặt trong lễ khai mạc SoftMart 2007 tại TP.HCM cuối tháng 9/2007. Như TGVT-PCWVN sê-ri B đã đề cập ở trên, các GP của Asianux dành cho DN khá hoàn chỉnh. Ông Takeshi Sato, đại diện công ty Miracle Linux, Nhật Bản giới thiệu nhiều thành phẩm mang thương hiệu Asianux như phiên bản hệ điều hành (HĐH) máy chủ Asianux Server3, phiên bản HĐH cho thiết bị di động Asianux Mobile MIDINUX, phiên bản HĐH cho máy để bàn Asianux Desktop 3, bộ phần mềm văn phòng Thinkfree Office... Ông Takeshi cho biết những chiếc máy tính chạy PMNM đều đảm bảo các tính năng giải trí đa phương tiện (xem phim, nghe nhạc...) cũng như chạy các dịch vụ tiện ích khác.

Cơ hội và thách thức

Đừng nghĩ GP PMNM miễn phí hoàn toàn. Người dùng ở nhà hay DN có thể được sử dụng miễn phí không phải trả tiền bản quyền sử dụng nhưng họ vẫn phải chi cho việc bảo trì hệ thống. Xét cho cùng hệ thống CNTT ứng dụng PMNM chủ yếu chỉ khác hệ thống CNTT chạy PM nguồn đóng ở chỗ được miễn phí bản quyền sử dụng. So sánh tổng chi phí mà DN phải trả cho việc ứng dụng GP PMNM của Asianux với các GP nguồn đóng khác, đại diện của Asianux cho biết tổng chi phí dành cho PMNM thường thấp hơn PM nguồn đóng 30%. Đối với thị trường Việt Nam, đây là một cơ hội cho các DN vừa và nhỏ không có ngân sách lớn cho CNTT. Các công ty CNTT Việt Nam cũng có thêm một hướng kinh doanh: Phát triển, bản địa hóa các phiên bản của Asianux và cung cấp các dịch vụ tích hợp hệ thống, hỗ trợ, bảo trì, nâng cấp.

Tuy nhiên, không thể không thấy thách thức từ nhiều phía. DN ứng dụng cần tuyển dụng được nhân sự am hiểu PMNM. Phía DN CNTT cung cấp dịch vụ PMNM cũng cần không ngừng phát triển năng lực công nghệ và chỉ cung cấp những dịch vụ mà phòng CNTT của các DN không thể giải quyết.

Theo Pcworld