Sau một vài giây, những câu hỏi bắt đầu. Các câu hỏi đó phải dễ dàng trả lời, nhưng không thể được1

Đâu là núm Start bắt đầu của tôi nhỉ? Đâu là các Programs chương trình của tôi? Điều gì đã xảy ra với Menu trong trình duyệt Internet Explorer? Vì sao máy luôn hỏi về quyền của tôi để làm những thứ đơn giản? Vì sao máy của tôi mất nhiều thời gian để khởi động? Bây giờ đôi mắt của bạn đờ đẫn ra, không phải là với sự bối rối, mà với sự thất vọng và bạn phải tự hỏi: Tôi đã làm gì để xứng đáng với điều này?

Thật đơn giản; bạn đã bán cho khách hàng của mình một máy tính với Windows Vista được cài đặt, khi khách hàng đó đã thoả mãn về những gì có với Windows XP. Giải pháp đơn giản ở đây có thể sẽ là chỉ bán XP với tất cả các máy tính của bạn, nhưng hãy thực tế, đó không phải là vài thứ mà Microsoft (và hầu hết các nhà cung cấp máy tính cá nhân lớn) muốn xảy ra. Microsoft và nhiều nhà sản xuất máy tính cá nhân đã làm như bà mẹ những năm 1930 với chiếc thìa dầu gan cá, “bạn hãy chọn Vista và bạn sẽ thích nó – hoặc hơn thế!”

Chắc chắn, bạn có thể đi ra và mua một bản sao Windows XP và cài đặt nó, nhưng liệu khách hàng của bạn có muốn trả tiền cho 2 hệ điều hành hay không? Đặc biệt khi một phiên bản là thứ gì đó mà họ không muốn! Hơn nữa, sự chênh lệch là thứ mà bạn không thể sử dụng một phiên bản cũ của XP từ một chiếc máy tính cá nhân đã về hưu vì các vấn đề về giấy phép. Thêm vào với vấn đề đó là thực tế rằng có thể các trình điều khiển tương thích với XP không có sẵn cho phần cứng mới. Điều này để lại chỉ 2 lựa chọn: bắt ép các khách hàng của bạn học và sử dụng Vista hoặc chào thứ gì đó khác mà không phải thêm tiền.

Câu trả lời nằm ở cộng đồng nguồn mở và đặc biệt hơn là với Linux. Chắc chắn mọi người đã nghe về Linux (liệu họ có nghe chưa nhỉ?) và nhiều người cũng còn nghe nói về (và tin rằng) những khiếm khuyết của Linux. Nhưng cái chính ở đây là để tách cái thực tế khỏi sự hư cấu và xác định xem liệu Linux (và nguồn mở) có đưa ra được một giải pháp thay thế hiện thực cho việc xây dựng các máy tính cá nhân mới nhất và Windows Vista hay không.

Trước tiên, hãy tìm cách giải quyết một vài chuyện thần thoại mà chúng khích động cuộc chiến giữa Windows với Linux.

• Linux là khó sử dụng: Ngược lại, các giao diện đồ hoạ cho người sử dụng GUI (hoặc vỏ ngoài) mà chúng chạy bên trên Linux là được cung cấp một cách dễ dàng hơn và dễ dàng hơn trong sử dụng. Hơn nữa, Linux có thể được làm để ứng xử giống với Windows XP hơn là với Windows Vista.

• Bạn không thể nối mạng với Linux: Lại một sự dối trá nữa, Linux từ thiết kế đã hoàn toàn để kết nối mạng được và tất cả các phát tán chính đều chào kết nối tới tất cả các hệ điều hành mạng chính NOS (Network Operating Systems), bao gồm cả hàng loạt các hệ điều hành Windows trên thị trường.

• Linux thiếu hỗ trợ kỹ thuật: Đối với hỗ trợ tự do, bạn không thể đập cộng đồng nguồn mở; ai đó ở đâu đó sẽ luôn có một câu trả lời cho một vấn đề. Ngoài sự hỗ trợ tự do này, hầu hết các phát tán chính đều chào hỗ trợ kỹ thuật phải trả tiền (hoặc được đưa vào cả gói), mà nó so sánh việc chào hỗ trợ từ hầu như mọi công ty khác.

• Linux thiếu các ứng dụng: Nhờ có cộng đồng nguồn mở và các nhà lập trình phát triển phần mềm khuyến khích các giải pháp thay thế, có một số lượng khổng lồ các ứng dụng phần mềm có sẵn đối với Linux, từ phần mềm kế toán cho tới các phần mềm hỗ trợ thiết kế CAD cho tới các bộ phần mềm văn phòng và cho tới các công cụ phát triển.

• Linux thiếu các tính năng: Đối với hầu hết các tính năng có trong Microsoft Windows XP hoặc Vista, đều có một tính năng tương đương trong Linux. Ưu điểm là bạn có thể lấy và chọn những tính năng nào mà bạn muốn và bỏ những thứ không muốn có để tuỳ biến máy tính cá nhân theo các nhu cầu của mình.

• Khó thu lợi nhuận với Linux: Trong khi hầu hết doanh số giá trị gia tăng sẽ không thấy lợi nhuận gì cho việc “bán” một phát tán Linux, thì thực tế đơn giản là từng đô la tiết kiệm được trong việc mua phần mềm nay sẵn sàng cho việc hỗ trợ và các dịch vụ, mà nó là các cỗ máy sản sinh doanh số tốt hơn nhiều so với chỉ đơn giản là di chuyển các hộp (phần mềm).

• Linux là không an toàn: Vài công nghệ về an ninh an toàn tồn tại mà chúng kết hôn tốt với Linux. Mã hoá chất lượng cao, các tài khoản người sử dụng được củng cố và nhiều tính năng an toàn khác (không thấy trong Windows) có thể được bổ sung để làm cho Linux an toàn hơn so với hầu hết các hệ điều hành khác.

• Linux không thể chạy được các ứng dụng của Windows: Có một số sự thực về điều này, những các trình mô phỏng (như văn phòng chéo và WINE) đang tồn tại mà chúng cho phép nhiều ứng dụng của Windows chạy trong Linux. Người sử dụng cũng có thể biến công nghệ máy tính cá nhân ảo để chạy các phiên Windows XP ảo trong Linux và có được truy cập tới một số ít các ứng dụng mà họ khôgn thể sống thiếu chúng.

• Linux có sự hỗ trợ phần cứng hạn chế: Các phát tán Linux đã đi rất xa kể từ những ngày đầu; những tay chơi chính đã đảm bảo chắc chắn rằng các trình điều khiển là sẵn sàng cho đa số các thành phần phần cứng trên thị trường. Các nhà cung cấp phần cứng bây giờ cũng nhận thức được rằng sự phổ biến của Linux đang gia tăng và nỗ lực để xây dựng các phần mềm trình điều khiển cho các sản phẩm của họ để chạy với Linux.

Người ta có thể cho rằng, thứ phức tạp nhất về Linux ngày nay là lấy một phát tán để chạy. Các nhà cung cấp giải pháp chỉ cần xem xét một số ít các thành phần đơn giản khi lựa chọn những phát tán nào để tiêu chuẩn hoá chúng. Trước tiên, liệu hỗ trợ thương mại có cần thiết hay không? Thứ hai, những ứng dụng nào sẽ được đưa vào cùng? Thứ ba, liệu có phần của một giải pháp mạng hay không(Hãy nghĩ về Red Hat/Novell)? Và cuối cùng, liệu nhà phân phối có đưa ra được mọi thứ theo cách của một chương trình theo kênh thông tin hay không?

Dịch tài liệu: Lê Trung Nghĩa