Bắt đầu từ ngày 1/10, Tổng cục Hải quan chính thức triển khai khai báo trước thông tin về phương tiện vận tải (PTVT) và hàng hoá XNK theo Quyết định 52 về thí điểm thông quan điện tử giai đoạn II tại Hải Phòng và TP Hồ Chí Minh.
Hải quan cam kết bảo mật thông tin
Các doanh nghiệp tiếp vận, đặc biệt là các đại lý giao nhận cũng đã đặt ra vấn đề bảo mật thông tin về khách hàng của họ. Theo quy định này, thông tin khai báo trong bản khai hàng hoá (manifest) phải hội đủ các tiêu chí: người gửi, người nhận, thông tin mô tả hàng hoá theo mã hàng hoá HS 6 chữ số… thay vì chỉ khai báo chung chung về hàng hoá và không thể hiện tên người nhận cuối cùng là ai như quy trình thủ công hiện nay.
Các đại lý giao nhận e ngại việc thông tin về khách hàng của họ đều được thể hiện cụ thể trên manifest. Khi gửi những thông tin này đến hãng tàu để tập hợp làm bản khai hàng hoá manifest về hàng hoá vận chuyển trên tàu để gửi cho cơ quan Hải quan, có thể xảy ra khả năng bị lộ thông tin khách hàng dẫn đến nguy cơ có thể bị mất khách hàng. Cho nên, các đại lý giao nhận kiến nghị ngành Hải quan cần nghiên cứu một cơ chế bảo mật thông tin về khách hàng cho các đại lý giao nhận, vừa đảm bảo lợi ích cho đại lý giao nhận, vừa đảm bảo mục tiêu quản lý của ngành Hải quan.
Về vấn đề này, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Đặng Hạnh Thu khẳng định, cơ quan Hải quan sẽ đảm bảo tuyệt đối thông tin khách hàng cho các doanh nghiệp tiếp vận, đồng thời sẽ nghiên cứu các giải pháp bảo mật và có hướng dẫn cụ thể đối với vấn đề bảo mật thông tin khách hàng. Ông thừa nhận, việc bảo mật thông tin khách hàng trong cạnh tranh thương mại là quyền lợi chính đáng của doanh nghiệp. Tuy nhiên, theo quy định của pháp luật Việt Nam, doanh nghiệp có trách nhiệm phải khai báo đầy đủ những thông tin yêu cầu cho các cơ quan quản lý.
Thời gian khai báo trước thông tin thiếu khả thi?
Theo quy trình thủ tục hải quan điện tử đối với PTVT và hàng hoá XNK, PTVT và hàng hoá nhập khẩu phải khai báo trước thông tin đến cơ quan Hải quan tối thiểu là 12 giờ trước khi tàu cập cảng và 1 giờ trước khi tàu xuất cảng đối với hàng hoá xuất khẩu. Đây là nội dung được các doanh nghiệp tiếp vận quan tâm hơn cả trong số hàng loạt các vấn đề có liên quan đến thủ tục tàu biển.
Đại diện hãng tàu Maersk Logistic VN Ltd. cho rằng, quy định thời gian khai báo trước thông tin về hàng hoá XK 1 giờ trước khi tàu xuất cảng là khó có thể thực hiện được, bởi nhiều khi đến sát giờ tàu chạy hàng hoá mới được bốc lên xong xuôi. Theo phản ánh của doanh nghiệp, thông thường khi tàu chuẩn bị xuất cảng, hãng tàu vẫn chưa thể biết được cụ thể container nào đã được bốc lên tàu và container nào bị để lại. Do đó, hãng tàu không thể có được đầy đủ những thông tin mà cơ quan Hải quan yêu cầu khai báo.
Về vấn đề này, ông Trần Thoang, chuyên viên về thủ tục tàu biển thuộc Ban cải cách, hiện đại hoá Hải quan lại nói các doanh nghiệp tiếp vận hoàn toàn có thể làm được vì theo quy định hiện hành, trước khi hàng hoá bốc xếp xuống tàu, hãng tàu đã được cung cấp vận tải đơn mà trên đó đã thể hiện được một số thông tin theo yêu cầu của cơ quan Hải quan. Thực tế, những thông tin yêu cầu khai báo là những thông tin cơ bản mang tính chất tương đối, không cần phải chính xác hoàn toàn và hãng tàu có thể điều chỉnh. Tuy nhiên, ông Trần Thoang cũng thừa nhận rằng, để triển khai tốt việc khai báo này rất cần sự phối hợp tốt, đồng bộ giữa DN XK hàng hoá, đại lý giao nhận và hãng tàu.
Theo Ictnews