Internet Việt Nam (VN) đã tròn 10 năm tuổi, bên cạnh những thành công, với góc độ là một doanh nghiệp (DN) Internet triển khai từ những ngày đầu, theo ông đâu là tồn tại mà trong thời gian tới chúng ta cần phải vượt qua?

Theo tôi, tồn tại lớn nhất hiện nay đó là những mục tiêu mà xã hội đạt được đối với việc ứng dụng Internet. Hiện nay, mục tiêu này đã rất tốt ở góc độ trao đổi thông tin đặc biệt, người dùng dịch vụ đã tiếp cận với được nhiều lượng thông tin rộng rãi trên khắp thế giới. Tuy nhiên, lợi ích mà xã hội chúng ta thật sự nhận được nhiều hay ít thì hiện nay vẫn còn mang tính tự phát của người dùng là chủ yếu, nó chưa được hỗ trợ nhiều từ phía nhà nước.

Hiệu quả cao nhất chúng ta được hưởng mang tính tự phát đó là nó đang đáp ứng nhu cầu về viễn thông. Trước kia người ta có thể nhìn thấy nhu cầu về viễn thông và nhu cầu về Internet là có vẻ như cách biệt nhưng bây giờ với sự giao thoa của hai lĩnh vực, khả năng đáp ứng cho nhu cầu về viễn thông và trao đổi thông tin mang tính tự nhiên. Tuy nhiên, hiệu quả về lượng thông tin đến đâu, đem lại hữu ích thực sự cho xã hội và cho người dân thì cần phải có sự đầu tư hơn nữa.

Ví dụ như lượng thông tin trên mạng hiện nay rất nhiều, rất phong phú nhưng nó vẫn mang tính tự phát, riêng lẻ và phân tán. Chưa muốn nói tới mục tiêu kinh doanh. Rất nhiều những thông tin trên mạng không có mục tiêu kinh doanh nhưng cũng có mục tiêu riêng. Còn với nhà nước, không phải là không quan tâm tới nhưng chưa được nhiều, chưa xứng đáng, chưa đáp ứng được nhu cầu của người dân. Nếu có nó vẫn mang tính hình thức nhiều hơn, chứ tồn tại đúng như sức sống với mục tiêu của nó thì chưa phải, chưa nhiều.

Tuy nhiên theo tôi, vai trò nhà nước ở đây không chỉ nói tới các Bộ, ngành mà theo tôi, cả hệ thống kinh tế xã hội của quốc gia cũng phải tham gia vào. Nếu chỉ đổ trách nhiệm cho Bộ, ngành thì lại không đúng. Bởi vấn đề này nếu như tất cả các tổ chức kinh tế xã hội của quốc gia cùng thật sự quan tâm và liên kết với nhau để làm thì sẽ đem lại hiệu quả cao hơn nhiều.

Nếu như vậy có nghĩa hiện giờ mình vẫn chưa có những đề án hay kế hoạch để triển khai đồng bộ từ phía nhà nước trong việc truyền tải thông tin đến cho người dân?

Hiệu quả sử dụng thông tin trên mạng Internet theo tôi có hai phần. Phần thứ nhất là đẩy thông tin lên mạng và phần thứ hai là tạo điều kiện để người dùng lấy thông tin cần thiết cho họ. Việc đẩy thông tin cho người dùng mình cần phải có những dự án chủ động và những chương trình để cung cấp thông tin bằng tiếng Việt là đương nhiên nhưng cái quan trọng ở đây là làm sao phải phân tích được từng nhóm người sử dụng với đặc thù riêng của họ để xem nhu cầu của họ là gì? Chúng ta thoả mãn những nhu cầu của họ đồng thời chuyển tải thêm những thông tin có tính định hướng vào đó. Chứ nếu chỉ chăm chú vào việc tuyên truyền giáo dục thì rất dễ rơi vào tình trạng nhồi nhét.

Thứ hai đó là chiều mà người dùng chủ động lấy thông tin. Tất nhiên mỗi người sử dụng phải lo tới việc lấy thông tin của bản thân họ nhưng khi cung cấp thông tin chúng ta có sự chủ tâm hướng dẫn thì việc lấy thông tin của người dùng sẽ đem lại hiệu quả hơn. Việc tiêu dùng lượng thông tin đem lại một cách hiệu quả mới là quan trọng. Tôi cho rằng những phương pháp hay việc xác định mục tiêu để làm sao người sử dụng biết tiêu dùng thông tin hay sản phẩm, lượng thông tin được lấy về hiệu quả hiện nay còn bị ngắt quãng.

Tức là theo ông bất cập lớn nhất chính là ở khả năng tiêu dùng thông tin của người sử dụng Internet?

Hiện nay người dùng hầu hết mới chỉ được hướng dẫn lấy thông tin về, đây cũng là khâu quan trọng nhưng chưa phải là tất cả. Quan trọng hơn là tiêu dùng thông tin đó như thế nào. Hiện nay khâu này vẫn chủ yếu dừng lại ở tự phát. Mỗi cá nhân, mỗi tổ chức "anh" nào chủ động trong việc lấy thông tin thì việc tiêu dùng sẽ hiệu quả.

Nhưng về cơ bản tôi cho rằng năng lực tiêu dùng của người sử dụng VN hiện còn nhiều hạn chế. Chính vì năng lực tiêu dùng đem lại hiệu quả thấp cho nên nó cũng hạn chế phần nào động lực cũng như nhu cầu sử dụng dịch vụ. Có nhiều người chưa muốn dùng Internet vì chưa thấy hiệu quả đem lại cho họ chứ không phải xuất phát từ lý do kinh tế.

Tất nhiên điều này bao giờ cũng xuất phát từ chính bản thân sự vận động chung của xã hội. Nhưng nếu có những biện pháp tác động đúng thì sẽ tăng hiệu quả lên rất nhiều. Đặc biệt là các em học sinh.  Theo tôi cần phải ưu tiên đội ngũ học sinh kể cả học sinh tiểu học chứ chưa nói là bậc trung học. Khi ta có phương pháp hướng dẫn tốt, những học sinh đó sẽ là nguồn khách hàng tiềm năng trong tương lai, là nguồn động lực kích cầu cũng như tác động thúc đẩy sự tiêu dùng chung của toàn xã hội. Đặc biệt là ở vùng nông thôn. Bây giờ nếu như chúng ta hướng dẫn cho đồng chí Chủ tịch xã dù còn trẻ cũng chưa chắc hiệu quả bằng chính con đồng chí đó được tiếp cận và nói những thông tin trên mạng cho bố. Cách tiếp nhận này còn nhanh hơn cả tự bố tìm đọc. Mà con dùng được thì khiến ông bố cũng không thể ngồi yên.

Với những định hướng như vậy, VDC có những kế hoạch triển khai cụ thể nào?

Mình có suy nghĩ như vậy thì đương nhiên mình có mong muốn làm như vậy. Nhưng dù sao trách nhiệm chính của VDC hiện nay vẫn là tạo môi trường, hạ tầng cơ sở để triển khai Internet là chính, cho nên phần còn lại là phải phối hợp chứ VDC không thể độc lập đứng ra làm được. Thực ra trong thời gian qua và chắc chắn thời gian tới VDC cũng đã và sẽ triển khai nhiều hơn đó là chủ động phối hợp, triển khai các lớp đào tạo, các lớp học Internet cộng đồng. Mong muốn thông qua các chương trình giáo dục, hướng dẫn đó có thể định hướng cho người sử dụng Internet và VDC đã phối hợp với các Bưu điện địa phương triển khai nhiều những khoá đào tạo như vậy.

Tuy nhiên, dù sao đó mới chỉ là sự chủ động từ phía nhà cung cấp dịch vụ nên còn bị hạn chế. Quan trọng hơn cả là làm sao có thể kết nối được với bên đối tượng sử dụng, cho họ thấy và hiểu được trách nhiệm và phương pháp tốt thì mới thực sự đem lại hiệu quả. Và khi ấy, những tác động và sự tham gia của VDC mới đem lại hiệu quả. Còn nếu không vẫn sẽ bị giới hạn nhiều.

Xin cảm ơn ông!

Theo Vnmedia