Thứ nhất, thay vì tập trung ứng dụng, khai thác có hiệu quả thành tựu công nghệ Internet của thế giới thì đề án 112 lại chủ trương xây dựng một hệ thống mạng riêng không giống ai, chẳng những không đạt được tham vọng “mạng Internet Việt Nam” như mục tiêu mà cũng chẳng phải là mạng LAN đúng nghĩa. Đây cũng chính là một yếu tố làm cho việc tổ chức ứng dụng tin học trong hệ thống hành chính các cấp rối rắm, trục trặc nhiều năm qua. Thực chất, tiền đổ vào đề án 112 chủ yếu các địa phương loay hoay thuê lập dự án, mua sắm thiết bị theo kiểu “cấp cao thì được ưu tiên trang bị trước và hiện đại hơn cấp dưới” nhưng hầu hết chỉ để làm cảnh là chính! Tệ hơn, đội ngũ cán bộ, công chức hành chính các cấp, từ bộ ngành cho đến xã phường hầu như đã không được tiếp cận (và trang bị kiến thức) Internet, tiếp tục bị lạc hậu so với thời đại, ngay cả trên lãnh thổ VN vốn được thế giới đánh giá là có tốc độ phát triển Internet cao.

Vấn đề thứ hai thuộc về phạm trù tổ chức bộ máy. Thay vì giao cho bộ chuyên ngành Bưu chính -viễn thông, Ban điều hành đề án 112 lại nằm ở Văn phòng Chính phủ nên đã tạo ra khoảng cách lớn về năng lực chuyên môn, sự điều phối mang tính chuyên ngành... cũng làm cho đề án 112 thất bại. Đáng quan tâm hơn, dư luận cho rằng chính vì nằm ở Văn phòng Chính phủ nên cho dù “cái chết được báo trước” mà đề án 112 vẫn ưu ái được phép triển khai nhiều năm.

THẾ HUY (TP.HCM)

* Sự thất bại của đề án 112 là một bài học chua chát về những sai lầm ấu trĩ, nóng vội của ban điều hành. Bức xúc hơn nữa là những sai lầm ấy đã được nhiều chuyên gia đầu ngành, các nhà quản lý cảnh báo liên tục từ trước cũng như trong quá trình điều hành nhưng thực tế đều rơi vào tình trạng “không nghe, không thấy, không biết”. Nếu bản thân ban điều hành chịu lắng nghe và tiếp thu một cách cầu thị thì có thể hạn chế được những thiệt hại kéo dài và nghiêm trọng như đã xảy ra.

Với những sai phạm theo kiểu làm cạn kiệt ngân sách như vậy thì không thể chỉ dừng lại ở mức phê bình, kiểm điểm rồi cho qua được, mà cần phải làm rõ trách nhiệm từng thành viên của ban điều hành đề án một cách công khai, từ đó có các biện pháp xử lý nghiêm khắc. Người dân đang chờ đợi một sự giải trình nhanh chóng và nghiêm túc từ cơ quan chức năng cũng như của bản thân ban điều hành đề án.

LÊ SUM (TP.HCM)

Đầu tư công nghệ thông tin phải gắn với cải cách hành chính Tôi cho rằng có nhiều khó khăn khi thực hiện một đề án về ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) như đề án 112, trong đó có hai khó khăn đáng chú ý. Thứ nhất, CNTT thay đổi rất nhanh. Cứ 18 tháng thì khả năng xử lý của hệ thống tăng gấp đôi trong khi giá thành giảm một nửa. Do đó, nếu chúng ta không có tầm nhìn tốt, không có cái nhìn tổng thể, nếu đầu tư một cái gì đấy to lớn quá trong khi chúng ta chưa sử dụng được sẽ gây ra lãng phí. Thứ hai, CNTT chỉ là công cụ. Có công cụ rồi nhưng phải sử dụng được mới mang lại hiệu quả. Sử dụng ở đây là công tác cải cách hành chính. Chúng ta có công cụ rồi thì phải chủ động xác định qui trình, thủ tục xử lý các công việc hằng ngày trong hệ thống, thậm chí phải thiết kế lại một số qui trình để tối ưu hóa sức mạnh của công nghệ. Chỉ có làm được như vậy thì việc ứng dụng CNTT mới hiệu quả. Hiện nay Bộ Bưu chính - viễn thông đang triển khai xây dựng kế hoạch tổng thể phát triển Chính phủ điện tử ở VN dựa trên quan điểm đầu tư mạng lưới CNTT đồng bộ, gắn liền với cải cách hành chính (Thủ tướng đã giao cho Bộ Bưu chính - viễn thông sử dụng kết quả của đề án 112 như một tài liệu tham khảo để xây dựng đề án Chính phủ điện tử giai đoạn 2007-2010). Tinh thần của đề án là việc ứng dụng CNTT trong tất cả bộ máy hành chính là trách nhiệm trực tiếp của những người đứng đầu các cơ quan trong bộ máy từ trung ương đến địa phương. Bộ Bưu chính - viễn thông chỉ đưa ra qui hoạch, chiến lược, khuyến nghị và chuẩn công nghệ. Bây giờ nhiều công nghệ, nhiều giải pháp nên nếu không có chuẩn thì đầu tư rồi sẽ không gắn kết được với nhau trong khi CNTT đòi hỏi sự đồng bộ, thống nhất rất cao.

Theo Tuổi trẻ