TTK Tổng hội xây dựng: ’Nên chuyển dịch vụ công cho tổ chức xã hội-nghề nghiệp".

Chức năng tư vấn, phản biện và giám sát xã hội của các hội đến đâu?

"Chuyển giao dịch vụ công sang các tổ chức xã hội-nghề nghiệp sẽ khiến các cơ quan Nhà nước bớt việc, không phải "ôm" những việc mà các tổ chức này hoàn toàn có khả năng đảm đương. Nếu các tổ chức này làm không tốt, Nhà nước, với tư cách quản lý, sẽ "thổi còi"", ông Trần Ngọc Hùng phát biểu tại Hội nghị tổng kết công tác hội năm 2006 và phương hướng năm 2007.

Trong thực tế, vừa qua mới chỉ có một bộ thử nghiệm giao cho tổ chức xã hội-nghề nghiệp thực hiện một số dịch vụ công: cấp chứng chỉ hành nghề, kế toán, kiểm toán. Đó là Bộ Tài chính.

Ông Hùng cho rằng, việc này phải được quy định thành văn bản pháp luật. Ông nhấn mạnh, vai trò của các hội chỉ thực sự mạnh mẽ khi họ có quyền được đưa ra tiêu chuẩn cho lĩnh vực mình. Ví dụ, nên trao quyền đưa ra tiêu chuẩn về bê tông, thép... cho Tổng hội xây dựng, quyền xếp hạng tín nhiệm cho Hiệp hội ngân hàng... 

Phó Vụ trưởng Vụ tổ chức phi chính phủ, Bộ Nội vụ Nguyễn Tiến Trung cũng thừa nhận: "Việc chuyển giao một số nhiệm vụ của Nhà nước mang tính chất dịch vụ công cho các tổ chức hội đảm nhiệm chưa nhiều".

Ông Trần Ngọc Hùng cho rằng, chính vì trong nghị định 88/2003/NĐ-CP của Chính phủ quy định tổ chức, hoạt động và quản lý Hội nêu rõ chức năng tư vấn, giám sát, giám định xã hội của hội nhưng lại kèm theo một điều kiện "theo yêu cầu của tổ chức và cá nhân" nên các hội mới gặp khó khăn khi giám sát.

Ông đề nghị, trong khi chờ Luật về hội được ban hành, nên bổ sung ngay vào nghị định chức năng giám sát của các hội. Ví dụ, trong lĩnh vực xây dựng của Tổng hội xây dựng, cần quy định rõ: Các dự án phải được sự giám sát, tư vấn của tổ chức xã hội - nghề nghiệp. 

Đại diện các Hiệp hội khác: Cơ khí, Thép... cũng lên tiếng sau khi Thứ trưởng Bộ Nội vụ Đặng Quốc Tiến đề nghị tập trung thảo luận về chức năng tư vấn, phản biện và giám sát xã hội của các hội.

Ông Tiến cho rằng: "Đây là chức năng cực kỳ quan trọng. Nếu thực hiện tốt chức năng này, các hội sẽ góp phần quan trọng vào việc xây dựng đường lối, chủ trương, chính sách".

Đại diện Hiệp hội cơ khí, Nguyễn Đoàn Chuẩn thì thẳng thắn: "Về lâu dài, các bộ nên thu xếp với nhau để hiệp hội chỉ phải qua "một cửa" thôi, hiện nay chúng tôi phải đến cả Bộ Nội vụ, Tài chính, lẫn cả Bộ Công nghiệp nữa". 

Hiệp hội: Nơi tập trung các ông già về hưu?

Hiện cả nước có 364 hiệp hội, tổng hội  hoạt động trên hầu hết mọi nhiều lĩnh vực kinh tế, xã hội. Ở cấp địa phương, UBND các tỉnh thành cũng đã cấp phép thành lập cho gần 3000 hội và câu lạc bộ. 

Theo Thứ trưởng  Đặng Quốc Tiến, đại đa số các hội hoạt động đúng luật pháp và điều lệ, tập hợp được đa số hội viên theo nguyên tắc tự nguyện, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của hội viên, được xã hội, cấp ủy và chính quyền đánh giá cao, góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và địa phương. 

Ông Tiến khẳng định: "Công tác quản lý Nhà nước đối với các hội đã có những tiến bộ nhất định, hoạt động của các hội được các bộ, ban, ngành quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi. Tuy nhiên, hoạt động của hội còn nhiều khiếm khuyết cần khắc phục". 

Thứ trưởng Bộ Nội vụ nhận xét: "Hình như một số hội đang bị hành chính hóa, Nhà nước hóa. Vì vậy, phải xem xét khả năng tự quản, tự chủ, tự chịu trách nhiệm của tổ chức hội". 

Bộ Nội vụ cũng thừa nhận trong báo cáo trình bày tại Hội nghị rằng, công tác quản lý Nhà nước về hội còn bộc lộ một số hạn chế. Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về hội còn thiếu về số lượng, nhiều nội dung không phù hợp với quá trình hội nhập kinh tế xã hội. Chính sách khuyến khích, hỗ trợ hội tham gia vào công tác xã hội còn thiếu đồng bộ, việc phối hợp phân công, phân cấp quản lý hội chưa được xác định rõ.  

Một tồn tại nữa mà Bộ Nội vụ nêu ra là các quy định về trách nhiệm của cơ quan quản lý Nhà nước về lĩnh vực hội hoạt động còn thiếu cụ thể, nên khó thực hiện. Chính vì thế, chưa phát huy hết vai trò, trách nhiệm của bộ, ngành, địa phương trong việc tạo điều kiện để hội hoạt động đúng hướng, có hiệu quả. 

Chủ tịch Hiệp hội Thép Phạm Chí Cường băn khoăn: vì không có kinh phí, nên hoạt động của Hiệp hội Thép gặp nhiều khó khăn, nhất là trong vấn đề nhân sự. "Trong giai đoạn hội nhập kinh tế quốc tế hiện nay, có nhiều tranh chấp quốc tế xảy ra, các hiệp hội đảm nhiệm nhiệm vụ đối ngoại rất quan trọng, nhưng khó thu hút được nhân lực trẻ, vì công tác ở hiệp hội thì ít có cơ hội thăng tiến nghề nghiệp". 

"Nói đến hội, nhiều người nghĩ ngay đến những ông già về hưu, trong khi hội thực sự cần những cán bộ trẻ, có trí tuệ, hiểu biết đặc biệt về luật pháp quốc tế", ông Cường nói.

Theo Vietnamnet