“Vào xem đi. Tuyệt lắm!”. Ít người biết rằng câu giới thiệu ngắn gọn ấy đã mở màn cho sự ra đời của một thứ làm thay đổi diện mạo truyền thông đại chúng trên toàn thế giới: blog (nhật ký điện tử).

Sự chào đời của Scripting News tuy vậy lại chẳng mấy nổi đình đám. Những bài viết (entry) đầu tiên chỉ đơn thuần là danh sách các website mà Dave đã vào xem trong ngày hôm đó. Dù chẳng có gì hấp dẫn nhưng nó vẫn thu hút được khá đông cư dân mạng, nhanh chóng trở thành điểm hẹn online của những người thích chia sẻ thông tin. Phải hai năm sau, từ “blog” mới chính thức ra đời, nhưng trong những ngày qua nhiều người vẫn ghé Scripting News để chúc mừng sinh nhật tuổi lên 10 của blog.

Kể từ buổi sơ khai năm 1997 đến nay, blog đã phát triển chóng mặt như một đoàn tàu không phanh, tăng vùn vụt về số lượng và ngày càng chứng minh sức ảnh hưởng to lớn. Hiện có khoảng 70 triệu trang blog tồn tại, với khoảng 1,5 triệu bài viết mới mỗi ngày! Không thể kể hết các tác động của blog đến đời sống nhân loại trên khắp hành tinh, nhưng có thể khẳng định một điều nó đã vượt ra khỏi phạm vi màn hình 17 inch của chiếc máy tính. Người ta tìm thấy một nửa của mình từ blog, vận động tranh cử bằng blog, lôi nhau ra tòa vì blog, và nhiều sự kiện trên thế giới ra đời chính bởi blog.

Mặc dù vậy, không phải ai cũng tin rằng tác động của blog là vĩnh viễn. Điển hình là Andrew Keen - một cựu doanh nhân trong lĩnh vực công nghệ thông tin và tác giả của quyển sách sắp xuất bản Đam mê của kẻ ngoại đạo: Internet ngày nay đang giết chết văn hóa của chúng ta ra sao. Ông cho rằng sở dĩ blog “được mùa” là do nó khiến người ta tin rằng họ có nhiều chuyện để nói và bản thân họ hay ho hơn họ nghĩ. “Vấn đề thật sự là liệu những việc ấy có đóng góp chút gì cho đời sống văn hóa của chúng ta hay không. Đa số blog đều chỉ là những dòng nhật ký hời hợt, sớm nở tối tàn. Đó chẳng qua chỉ là một phương tiện để thể hiện cái tôi trong kỷ nguyên truyền thông thế hệ mới”.

Nhưng dù yêu thích hay ghét bỏ, người ta không thể phủ nhận sự tồn tại và phát triển kinh hoàng của blog. Sự phát triển đến chóng mặt của những trang nhật ký điện tử trong một thập niên qua đã khiến người ta thay đổi thái độ về blog. Nếu như trước đây blog chỉ được xem là thú tiêu khiển cá nhân thì giờ đây đã được nhìn nhận như “tương lai của ngành truyền thông”.

Truy cập bất cứ website của tờ báo hay hãng tin lớn như BBC, CNN, Guardian, Independent..., người ta dễ dàng nhìn thấy phần blog của độc giả chiếm một vị trí quan trọng. Đây là kênh thông tin do cơ quan truyền thông tạo ra nhằm đưa độc giả đến gần hơn với phóng viên. Dan Gillmor, tác giả quyển sách về nhà báo công dân We the media (Truyền thông là chúng ta), nhận xét: “Blog là công cụ sơ khai của một trang web đọc - viết đúng nghĩa. Nó biến những khách hàng của giới truyền thông (độc giả, thính giả, khán giả) thành người tạo ra nội dung và biến những người tạo ra nội dung thành cộng tác viên. Chúng ta chỉ mới cảm nhận được tác động của sự thay đổi này chứ chưa thật sự hiểu rõ về nó”.

THANH TRÚC (Theo Guardian)

Những cột mốc đáng nhớ * 4-1997. Scripting News - blog đầu tiên trên thế giới ra đời. Chữ “weblog” được nhắc đến lần đầu tiên vào tháng mười hai cùng năm để mô tả về hiện tượng này. * 8-1999. Trang web blogger.com chính thức mở cửa. * 9-2001. Số lượng blog tăng vọt ở Mỹ sau sự kiện khủng bố 11-9. * 12-2002. Áp lực từ các blogger khiến thượng nghị sĩ Trent Lott, chủ tịch khối đa số Cộng hòa ở Thượng viện Mỹ, bị mất chức sau khi ông này lên tiếng ủng hộ phân biệt chủng tộc. * 2-2003. Google mua lại blogger.com. * 10-2003. Belle de Jour, một tác giả blog ẩn danh ở London (Anh), ký hợp đồng xuất bản sách từ blog của mình, tạo tiền đề cho khái niệm “blook” (sách xuất bản từ blog). * 7-2005. Thế giới blog tăng gấp đôi về qui mô sau mỗi 5 tháng. * 4-2007. Theo trang web quản lý blog Technorati, mỗi ngày có 120.000 blog mới khai sinh (1,4 blog mới trình làng mỗi giây); 2/3 số lượng bài viết trên các blog là bằng tiếng Anh và tiếng Nhật.

Theo Tuổi trẻ