Doanh nghiệp KH và CN giúp chuyển giao công nghệ nhanh chóng, hiệu quả, đồng thời đó cũng là phương thức tốt nhất để gắn kết giữa nghiên cứu khoa học, đào tạo nguồn nhân lực và phát triển kinh tế.
Các doanh nghiệp KH và CN là phương thức chuyển giao công nghệ nhanh nhất.
Phần đông các doanh nghiệp ở nước ta, nhất là các doanh nghiệp thuộc khu vực kinh tế tư nhân, mới được thành lập trong những năm gần đây, có năng lực không lớn.
Năng lực không lớn ở đây được hiểu là: Không đủ vốn để đổi mới công nghệ; chưa đủ trình độ để làm chủ công nghệ mới; còn ngần ngại, không dám mạo hiểm kinh doanh.
Việc các doanh nghiệp KH và CN ra đời, phát triển sẽ giúp tháo gỡ bức xúc này cho tất cả các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế. Sự phát triển của các doanh nghiệp KH và CN là phương thức tốt nhất gắn kết giữa nghiên cứu khoa học - đào tạo nguồn nhân lực và phát triển kinh tế.
Bởi lẽ, có các doanh nghiệp KH và CN thì các kết quả nghiên cứu, sáng chế sẽ được kiểm nghiệm ngay, nếu thật sự có ích thì các nhà khoa học sẽ được giữ bản quyền, sẽ được nhận tiền bán sáng chế. Các nhà khoa học vì thế sẽ gắn với thực tiễn hơn, các nghiên cứu sẽ thiết thực hơn.
Mặt khác, có các doanh nghiệp KH và CN thì sinh viên sẽ có nơi để thực hành, làm quen với công nghệ mới, với phương pháp quản lý hiện đại, gắn kết học với hành.
Phát triển các vườn ươm doanh nghiệp công nghệ
Vườn ươm doanh nghiệp công nghệ (TBI) là một loại hình vườn ươm doanh nghiệp đặc biệt. Nó nằm trong một khái niệm rộng hơn, đó là vườn ươm doanh nghiệp - một tổ chức liên kết giữa trung tâm, viện nghiên cứu, trường đại học, chính quyền và các doanh nghiệp khởi sự (hay các nhóm, cá nhân có ý định thành lập doanh nghiệp).
Tổ chức này có mục đích tạo một "lồng ấp", một môi trường "nuôi dưỡng" các doanh nghiệp khởi sự trong một thời gian nhất định để các đối tượng này có thể vượt qua những khó khăn ban đầu, khẳng định sự tồn tại và phát triển như những doanh nghiệp độc lập.
Có khá nhiều cách định nghĩa về TBI đang tồn tại hiện nay trên thế giới. Theo Tổ chức Phát triển Công nghiệp của Liên Hợp Quốc (UNIDO) thì "TBI là một tổ chức tiến hành một cách hệ thống quá trình tạo dựng các doanh nghiệp mới, cung cấp cho các doanh nghiệp này một hệ thống toàn diện và thích hợp các dịch vụ để hoạt động thành công".
UNIDO cho rằng TBI là công cụ hữu hiệu để giúp chuyển giao công nghệ và hợp tác giữa lĩnh vực nghiên cứu khoa học với lĩnh vực công nghiệp. Nó giúp giải quyết vấn đề có liên quan phát triển kinh tế địa phương, thông qua việc cải thiện và tăng cường hoạt động kinh doanh. TBI là công cụ cơ bản để thúc đẩy và hỗ trợ các doanh nghiệp mới khởi sự, trên cơ sở đó thúc đẩy phát triển công ăn việc làm và chuyển giao công nghệ.
Ngoài các đặc điểm nêu trên, các vườn ươm còn có thêm nhiều vai trò khác nữa, không chỉ phục vụ các doanh nghiệp mới khởi nghiệp đóng trong vườn ươm, mà còn hỗ trợ cho cả cộng đồng địa phương.
Về cơ bản, vườn ươm tạo ra ba loại giá trị gia tăng: Hỗ trợ các doanh nghiệp trong giai đoạn mới bắt đầu thành lập, trong quá trình trưởng thành và lớn mạnh trong thị trường; đóng góp cho sự phát triển kinh tế địa phương và vùng; bản thân vườn ươm cũng là một doanh nghiệp dịch vụ.
Phát triển vốn đầu tư mạo hiểm
Vốn đầu tư mạo hiểm (ÐTMH) được thừa nhận là một giải pháp tốt trong việc đáp ứng nhu cầu vốn cho nền kinh tế. Ðiều đó đã được thực tế chứng minh rất rõ ràng.
Mỹ là nước đã có lịch sử lâu năm về phát triển vốn ÐTMH. Chính nguồn vốn này đã tạo ra một số "người khổng lồ" hiện nay. Một số quốc gia châu Á gần đây đã thể hiện sự nổi bật của mình từ việc định hình và phát triển vốn ÐTMH, trong đó Ấn Ðộ là một địa chỉ mới đầy tiềm năng cho hoạt động ÐTMH, với mục tiêu phát triển công nghệ phần mềm của nước này.
Bên cạnh đó, nhằm hoàn thiện thị trường tài chính trong nền kinh tế hiện đại, rất cần có thêm những định chế tài chính trung gian như quỹ ÐTMH. Chính phủ là tác nhân có ảnh hưởng đáng kể trong việc định hướng và phát triển loại hình ÐTMH và sự lưu chuyển của vốn mạo hiểm.
ÐTMH có những ưu thế như: Tiếp cận nguồn vốn tín dụng dưới bất kỳ hình thức nào. Yêu cầu về tài sản bảo đảm cũng như các quy định trong thẩm định khác đã không thể tạo cơ hội cho các công ty, đặc biệt khi người sáng lập công ty chỉ mới có ý tưởng là "tài sản" chính yếu. Trong trường hợp này, các phương pháp đánh giá và mục tiêu đánh giá đầu tư với các công ty tư nhân của các chuyên gia quản lý vốn mạo hiểm phù hợp hơn các phương pháp và mục tiêu của ngân hàng.
Hình thức ÐTMH là nắm giữ cổ phần, tham gia chia sẻ thành công nếu công ty phát đạt, song cũng gánh chịu rủi ro nếu thất bại. Chính điều này bảo đảm rằng, những khuyến khích đối với các nhà đầu tư và các doanh nhân khởi nghiệp là thống nhất với nhau. Ðây là một đặc trưng của hoạt động đầu tư ở Mỹ - một quốc gia thành công trong lĩnh vực này.
Tại Việt Nam, một số quỹ ÐTMH đã có mặt và hoạt động trong vài năm gần đây. Hoạt động của họ đã có đóng góp nhất định vào sự phát triển nền kinh tế nói chung thông qua việc đầu tư vào các công ty, doanh nghiệp và tác động tích cực đến sự phát triển của thị trường chứng khoán.
Chính phủ có thể tác động bằng một loạt biện pháp trực tiếp và gián tiếp. Bằng cách đầu tư vào quỹ, Chính phủ đóng vai là người cung cấp "vốn mồi" cho quỹ ÐTMH, như đã từng làm cho quỹ hỗ trợ phát triển. Hoặc cũng có thể đầu tư trực tiếp vào các dự án tiềm năng mà các tổ chức hoặc cá nhân không thể hoặc không có khả năng tài trợ.
Việc làm này có ý nghĩa như việc cung cấp vốn hạt giống cho dự án và được đánh giá là mở ra triển vọng trong việc tạo ra việc làm và thúc đẩy tăng trưởng.
TS Trần Thanh Phương
(Trung tâm thông tin KH và CN Quốc gia)
Theo Nhân dân
Số khách trực tuyến: 3441
Lượt truy cập thứ:
