Đề xuất đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với game online từng được bà Nguyễn Thị Sơn - Phó Tổng Thư ký Hội Luật gia Việt Nam, Viện trưởng viện IBLA (thuộc Hội Luật gia Việt Nam), đưa ra tại Hội thảo góp ý dự án Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật thuế tiêu thụ đặc biệt, được Ủy ban Tài chính - Ngân sách Quốc hội tổ chức, tại Vũng Tàu ngày 8/8/2014.

Vấn đề này được Ủy ban Thường vụ  Quốc hội đưa ra bàn thảo tại phiên họp vào ngày 25/9 vừa qua và đa phần nhận được ý kiến đồng tình từ các đại biểu. Và kết luận phiên họp, Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã đề nghị ban soạn thảo nghiên cứu, bổ sung game online vào đối tượng chịu thuế TTĐB.

Và Bộ Tài chính đã trình Chính phủ đề nghị cho bổ sung game online vào diện chịu thuế TTĐB với mức thu 10%, trừ những game online có tính chất học tập.

Game online chỉ là một ngành thuộc về lĩnh vực giải trí thông thường

Đây là một điều được xem là việc làm đi ngược với xu hướng phát triển hiện nay, bởi  nhiều nước trên thế giới  xem game online là một ngành thuộc công nghệ cao và được thúc đẩy để phát triển. Chẳng hạn như ở Trung Quốc, game online được coi là công nghệ cao và các doanh nghiệp kinh doanh lĩnh vực này bên cạnh được miễn thuế, còn được cho thuê đất ưu đãi và khi xuất khẩu game online ra các nước khác sẽ được hoàn thuế.

Tại Trung Quốc game còn được xếp vào ngành công nghệ cao và được áp dụng nhiều ưu đãi để phát triển

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp kinh doanh game trong nước cũng cho rằng, việc đánh thuế TTĐB vào game online, còn có tạo điều kiện để các doanh nghiệp nước ngoài phát hành game online xuyên biên giới vào Việt Nam. Nguy cơ các doanh nghiệp Việt bị bóp “chết” là điều hoàn toàn có thể xảy ra.

Cụ thể, theo ông Trần Hoàng Minh, đại diện VTC Game, thuế tiêu thụ đặc biệt là một loại thuế gián thu đánh vào tiêu dùng của xã hội. Mục tiêu của loại thuế này là nhằm điều tiết mạnh vào các loại hàng hóa, dịch vụ cao cấp hay những sản phẩm tiêu dùng không có lợi cho sức khỏe, góp phần hướng dẫn phát triển sản xuất kinh doanh, tiêu dùng xã hội theo định hướng của Nhà nước, qua đó góp phần đảm bảo nguồn thu ổn định cho ngân sách nhà nước. Hàng hóa chịu thuế tiêu thụ đặc biệt được liệt kê tại Điều 2, Luật thuế tiêu thụ đặc biệt 2008.

Còn game online là một loại hàng hóa dịch vụ mới xuất hiện tại Việt Nam hơn 5 năm trở lại đây, vẫn còn là một loại hình mới mẻ. Tuy nhiên, nó chỉ là loại hàng hóa, dịch vụ thông thường, có tính giải trí. Dưới góc nhìn công nghệ thông tin (ICT) thì ngành GO sẽ là chất xúc tác cơ bản kích thích nền công nghiệp phụ trợ phát triển. Ví dụ nhờ game mà ngành Animation Computer phát triển rất mạnh, từ đó ứng dụng sang lĩnh vực điện ảnh (bộ phim avatar là một minh chứng), mô phỏng cấu trúc sinh học, y tế,…

Thực tế hiện nay chi phí vận hành của các nhà phát hành game tại Việt Nam hiện tại là rất lớn, nếu áp thuế tiêu thục đặc biệt chắc chắn sẽ lỗ.

Ngoài ra, do đặc thù kinh doanh xuyên biên giới của game online, các doanh nghiệp nước ngoài hoàn toàn có thể phân phối thẳng đến người dùng Việt Nam không cần thông qua các doanh nghiệp trong nước dẫn đến việc kiểm soát của cơ quan nhà nước gặp nhiều khó khăn. Doanh nghiệp Việt Nam chịu nhiều thiệt thòi khi cạnh tranh với doanh nghiệp nước ngoài hoạt động không chính thống.

Hiện tại, theo ông Minh, rất nhiều công ty phát hành game lậu tồn tại trên thị trường một cách thiếu kiểm soát, trong thời gian tới sẽ ngày càng nhiều và như thế không chỉ khiến doanh nghiệp trong nước không phát triển được mà còn làm những mặt xấu của game ngày càng tăng. Nếu áp thuế tiêu thụ đặc biệt thì dòng game lậu sẽ tiếp tục gia tăng, doanh nghiệp nước ngoài tiếp tục chiếm ưu thế, doanh nghiệp trong nước sẽ khó có cửa sống.

Ông Trần Hoàng Minh cho rằng, ngành game online cũng giống các ngành giải trí thông thường khác, cũng có mặt tốt và mặt xấu. Tuy nhiên cho đến nay, ngành game tại Việt Nam vẫn chưa được nhìn nhận đúng đắn và còn bị “quy chụp”  bởi mặt xấu. Muốn một ngành nghề tiềm năng có cơ hội phát triển thì thiết nghĩ phía cơ quan nhà nước cần có nhiều chính sách ưu đãi để mặt mạnh mặt tốt của nó được phát huy.

Đồng quan điểm, ông Phạm Công Hoàng, Phó Tổng giám đốc FPT Online, cũng cho rằng, game online đúng là có những yếu tố tiêu cực, tuy nhiên, bên cạnh những tiêu cực, cũng không thể phủ nhận những tác động tích cực của game online với vai trò là công cụ giải trí hiệu quả, giúp người chơi tăng khả năng tập trung, tư duy, sáng tạo... Ngoài ra, game online được phát hành trên thị trường không chỉ là các game bạo lực mà còn có cả các game có tính giáo dục và nhân văn cao. 

Việt áp dụng thuế TTĐB sẽ ảnh hướng đến ngành game trong nước

Nếu áp dụng thuế TTĐB cho game online, kinh doanh game online sẽ vô hình trung tạo cơ chế ngăn cản sự phát triển của các game có ích, đặc biệt là khi nhà nước đang có nhiều chính sách để khuyến khích phát triển trò chơi giáo dục trực tuyến.

Hơn nữa, trước bối cảnh việc kinh doanh game online của các doanh nghiệp Việt Nam đang gặp phải nhiều khó khăn, trong khi các game lậu của nước ngoài được đưa vào tràn lan và chưa có cơ chế kiểm soát hiệu quả thì việc áp dụng thuế TTĐB đối với game online và dịch vụ kinh doanh game online không những không hạn chế được những tác động xấu của game online, mà còn khiến doanh nghiệp trong nước đối mặt với những khó khăn trong việc cạnh tranh cả với các game lậu.

Mặt khác, trong khi cơ chế quản lý game online còn lỏng lẻo thì việc áp dụng thuế TTĐB đối với game và kinh doanh game online sẽ thiếu tính khả thi do không kiểm soát được lượng game lậu đang vận hành trên thị trường. Trong khi đó, các doanh nghiệp hoạt động hợp pháp sẽ bị xiết chặt bởi chính sách thuế TTĐB.

Theo ông Phạm Công Hoàng, với sự phát triển game online một cách mạnh mẽ ở các nước, có thể kể đến là Hàn Quốc, Trung Quốc…Game online đã mang lại nguồn thu lớn cho doanh nghiệp, ngân sách nhà nước và tạo công ăn việc làm cho nhiều lao động ở các nước này. Việc áp dụng thuế TTĐB đối với game online, kinh doanh game online có thể sẽ đi ngược với xu thế  chung, cản trở sự phát triển của game Việt trong một thị trường đầy tiềm năng.

Và ông Hoàng cho rằng, để loại bỏ những tác động tiêu cực của game online, vấn đề đặt ra không phải là hạn chế sự phát triển của game online bằng việc áp dụng thuế TTĐB,  mà cần có cơ chế quản lý, kiểm soát hiệu quả. Theo đó, một mặt hạn chế các game có tác động tiêu cực, mặt khác phát triển các game có tính văn hóa, giáo dục và nhân văn. Đồng thời, tạo cơ chế và hành lang pháp lý an toàn, hiệu quả nhằm hỗ trợ, khuyến khích các doanh nghiệp game online phát triển đúng định hướng. 

Theo Ictnews.vn